Vorm geven aan nieuwe onderwijsdoelen voor het basisonderwijsAdvies over principes en aanbevelingen voor nieuwe eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het gewoon basisonderwijs

Prioriteiten en versoberen

Momenteel kampt het basisonderwijs met een overladen curriculum; dat bevestigt de OESO. De partiële aanpassingen en toevoegingen die doorheen de tijd aan de eindtermen gebeurd zijn, hebben daartoe bijgedragen. De Vlor ziet het ontwikkelen van nieuwe onderwijsdoelen in het basisonderwijs als een kans om prioriteiten te stellen en te versoberen. Er moet worden nagedacht over wat voor het basisonderwijs echt van belang is om vast te leggen als na te streven en/of te bereiken minimumdoelen en daarin evenwichtige keuzes te maken.

Basisprincipes

De nieuwe eindtermen en ontwikkelingsdoelen moeten vorm krijgen vanuit het potentieel van het basisonderwijs zelf: in functie van de eigen karakteristieken en specifieke finaliteit. De Vlor formuleert negen principes die moeten gelden bij de ontwikkeling van de onderwijsdoelen voor het basisonderwijs:

  1. Het moeten minimumdoelen zijn en beperkt zijn in omvang;
  2. Een heldere en toegankelijke formulering is cruciaal;
  3. Het moet gaan om een haalbare set;
  4. Het doel blijft kwaliteitszorg op organisatieniveau;
  5. Onderwijsdoelen moeten gelden voor alle scholen;
  6. Het gaat om de basis voor alle kinderen;
  7. Het perspectief van het buitengewoon onderwijs moet van bij aanvang meegenomen worden;
  8. Aandacht voor het leer- en ontwikkelingsproces van kinderen is nodig;
  9. Ambitie is geen kwestie van onderwijsdoelen alleen.

Aanbevelingen

Vertrekkende vanuit bovenstaande principes, formuleert de Vlor aanbevelingen voor de organisatie van de ontwikkelcommissie, het ordeningskader, het format van de onderwijsdoelen en de inhoud ervan.

Basisgeletterdheid

De Vlor verzet zich tegen de introductie van ‘basisgeletterdheid’ in het basisonderwijs. Dat concept past helemaal niet in het basisonderwijs. Alles wat in de vernieuwde eindtermen in het basisonderwijs staat, moet ‘basis’ zijn. Basisscholen willen voor alle leerlingen het maximale bereiken. Er mag geen hiërarchie tussen twee soorten eindtermen ontstaan. De Vlor vreest dat het invoeren van basisgeletterdheid zal leiden tot dalende leerresultaten.

Rol van de Vlor

Bij elk sleutelmoment in de beleidsprocessen voor de onderwijsdoelen is er nood aan een grondig debat en overleg met alle stakeholders. Eindtermen spelen immers een cruciale rol in de kwaliteitsdriehoek school – onderwijsinspectie – pedagogische begeleiding. De Vlor wenst dan ook een blijvende erkenning van de overheid voor zijn kernopdracht en wil advies kunnen uitbrengen bij al die sleutelmomenten.

Een eerste belangrijke beslissing moet zijn om te werken met één ontwikkelcommissie voor het basisonderwijs. Dit is cruciaal om de samenhang en de haalbaarheid van het pakket eindtermen te bewaken.
Anne Verhoeven, voorzitter Raad Basisonderwijs
Anne Verhoeven
Download hier het volledige advies (PDF, 297.78KB)