Pedro De Bruyckere
pedagoog en onderzoeker Arteveldehogeschool
lid van de werkgroep Eigenheid Basisonderwijs
'It's life Jim, but not as we know it'
Er zit meer achter deze beroemde Star Trek-zin* dan je denkt. Onderwijs is namelijk effectief het leven zoals we het niet echt kennen. Goed onderwijs is vertraagde tijd en ruimte, trager dan het echte leven omdat kinderen de kans krijgen om te leren.
Onderwijs reflecteert het leven, maar probeert meer te zijn dan het hier en nu, zowel in het meegeven van het verleden als in het denken over het heden en over mogelijke toekomsten. Maar onderwijs is nog het mooist als het levens van kinderen en jongeren verandert. Als ze opgepikt worden in hun leefwereld, maar die daarna opengetrokken wordt en er letterlijk een wereld voor hen opengaat. It's life Jim, but not as we know it, en dat is maar goed ook.
*leuk detail: deze zin kennen we in feite vooral door de parodie-song Startrekkin' en werd nooit in de tv-reeks zelf door Spock uitgesproken. Het is net als "Play it again, Sam", de zin die vaak met de film Casablanca geassocieerd wordt, maar die in de film niet voorkomt.
Tijdens het nadenken over onderwijs komen verschillende spanningsvelden steeds terug naar boven. In welke mate reflecteer je de maatschappij, in welke mate werk je aan een toekomstige samenleving, hoe positioneert onderwijs zich ten opzichte van de samenleving?