Advies voorontwerp van onderwijsdecreet XV

Dit advies over onderwijsdecreet XV beperkt zich tot artikelen met een onderwijskundige inhoud. Zeer technische of personeelsgebonden maatregelen bespreekt de Vlor hier niet. Het verzameldecreet bevat verschillende maatregelen die moeten ingaan bij de start van het volgende school- of academiejaar. De raad vraagt om de advies- en besluitvormingprocedures voor dergelijke maatregelen in de toekomst vroeger op te starten, zodat scholen zich vroeger op mogelijke veranderingen kunnen voorbereiden.

Basisonderwijs

De Vlor is er geen voorstander van dat men kleuters niet één maar twee jaar langer in het kleuteronderwijs zou kunnen houden. Want dan beginnen die leerlingen al met een schoolse achterstand van twee jaar aan het eerste leerjaar en zitten ze meteen bij veel jongere klasgenootjes. Leerbedreigde leerlingen moeten adequate zorg krijgen in het eerste leerjaar of in het buitengewoon onderwijs. Daarnaast spreekt de raad zich o.a. uit over de vrije keuze in het buitengewoon basisonderwijs, over ICT-middelen, de teldatum, de melding van een herstructurering, enz.

Secundair onderwijs

De Vlor steunt het streven om het buitengewoon onderwijs steviger in te bedden in een bredere waaier van onderwijsvoorzieningen. Het is dan ook positief dat BuSO-scholen deel kunnen uitmaken van de scholengemeenschappen. Maar om te komen tot een echt zorgcontinuüm volstaat deze maatregel nog niet. Bijv. omdat de schaal van een scholengemeenschap niet overeenstemt met het actieterrein van een BuSO-school en haar aandeel in het totale aanbod buitengewoon onderwijs. Men zal verder moeten nadenken over diverse samenwerkingsmodellen. Enkele pluspunten van het lidmaatschap van een scholengemeenschap blijken echter niet weggelegd voor de BuSO-scholen en de Vlor signaleert ook organisatorische problemen die het voor BuSO-scholen onhaalbaar maken om tegen 1 september 2005 tot een scholengemeenschap toe te treden. Daarom vraagt de raad een inpassingsperiode zodat scholen die over enkele maanden nog niet zijn ingestapt, dat de volgende zes jaar niet meer zouden kunnen. De raad bracht ook advies uit over de beperking van de plage-uren, de aanstelling van een coördinerend directeur, enz.

Volwassenenonderwijs

De Vlor beaamt dat de notie ‘basiscompetenties', waarvoor OD XV een omschrijving invoegt in het decreet volwassenenonderwijs, nodig is om opleidingen in het volwassenenonderwijs te kunnen modulariseren, zonder dat er specifieke eindtermen bestaan in het analoge aanbod van het onderwijs. De raad vraagt echter dat die basiscompetenties ‘voorlopig' zouden zijn. Van zodra er specifieke eindtermen zijn voor een opleiding, zouden de basiscompetenties moeten ‘uitdoven'. Op die manier kan men garanderen dat het volwassenenonderwijs gelijkwaardige tweedekansleerwegen aanbiedt met een volwaardig civiel effect, zoals in het voltijds secundair onderwijs. Voor het specifiek gedeelte van de ASO-opleidingen en voor de basisvorming in het studiegebied Algemene vorming bestaan nu al (specifieke) eindtermen. Daarvoor zijn in het volwassenenonderwijs dus geen ‘basiscompetenties' meer nodig. De raad gaf verder o.a. advies over maatregelen ivm studiegebieden en studiebewijzen in het onderwijs voor sociale promotie.

Vervangingspool

Het inperken van de vervangingspool kan er toe leiden dat er opnieuw minder jonge waardevolle krachten kiezen voor een onderwijsloopbaan. Bovendien kunnen scholen meer moeilijkheden ondervinden om korte of deeltijdse vervangingsopdrachten in te vullen. Er zijn ook criteria nodig die de beperking tot bepaalde bekwaamheidsbewijzen en onderwijszones onderbouwen.

Lokaal onderwijsbeleid

De Vlor vindt het goed dat de overheid zich voorneemt om de bepalingen van verzameldecreten te coördineren, al vraagt hij in dat geval adviesbevoegdheid. Maar hij verzet zich opnieuw tegen het inpassen van aparte beleidsmaatregelen in verzameldecreten omdat het de overzichtelijkheid van de wetgeving verstoort en vaak een grondig debat verhindert. De voorstellen over een lokaal onderwijsbeleid zijn daarvan een sprekend voorbeeld. De Vlor vindt lokale samenwerking en overleg noodzakelijk maar verzet zich tegen regelgeving die samenwerking eenzijdig oplegt. Hij somt in het advies ook een aanzienlijke reeks vragen en onduidelijkheden in verband met dit lokaal onderwijsbeleid op.

Bijkomende maatregelen

Ten slotte vraagt de Vlor om enkele bijkomende maatregelen in het verzameldecreet op te nemen, zoals een wijziging van de instapdata van het kleuteronderwijs, extra personeel voor de ondersteuning van de scholengemeenschappen basisonderwijs, enz.
Download hier het volledige advies (PDF, 57.09KB)